Hizmet tespit davaları sigortalıyı çalıştıran işveren aleyhine açılmakta ve bu davalara SGK’da davalı sıfatıyla taraf olmaktadır. 2014/30 sayılı Kurum Genelgesinde de belirtildiği üzere SGK, yargılama sonucu verilecek mahkeme kararı kesinleştikten sonra kararı uygulama ile yükümlüdür. Buna göre hizmet tespit davası sonucu verilen kararlar İstinaf Mahkemesinde veya Yargıtay’da onanmakla kesinleşmekte ve kesinleştikten sonra SGK yönünden bağlayıcılık kazanmaktadır.

İdari para cezasına konu olan belgelerin mahkeme sürecinde işverence kendiliğinden SGK’ya verilmiş olması halinde henüz kesinleşen bir mahkeme kararı bulunmadığından düşük tutarda idari para cezaları uygulanacaktır. Buna göre;

  • Sigortalı işe giriş bildirgesinin yasal süresi dışında işveren tarafından kendiliğinden verilmesi halinde 5510 sayılı Kanunun 102. Maddesi uyarınca sigortalı başına asgari ücretin bir katı tutarında,

Sigortalı aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi dışında verilmesi durumunda ise;

  • Belgenin asıl olması halinde aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla, belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin beşte biri tutarında,
  • Belgenin ek olması halinde, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla, her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin sekizde biri tutarında idari para cezası uygulanması gerekecektir.

Burada dikkat edilmesi gereken husus prim belgelerinin mahkeme kararı kesinleşmeden Kuruma verilmesidir. Mahkeme kararı kesinleştikten sonra verilen prim belgeleri için ceza tutarları değişmektedir. Buna göre;

  • Sigortalı işe giriş bildirgesinin yasal süresi dışında mahkeme kararına istinaden verilmesi halinde sigortalı başına asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası,
  • Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin mahkeme kararına istinaden verilmesi halinde ise belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığına, işverence düzenlenip düzenlenmediğine bakılmaksızın, direkt olarak aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanacaktır.

Bununla birlikte Kurum Müfettiş ve Sosyal Güvenlik Denetmenleri ile Kamu idarelerinin denetim elemanlarının kendi mevzuatları gereğince yapmış oldukları incelemeler sonucu düzenledikleri tutanağın tanzim edildiği tarihten önce işverenlikçe belge ya da beyannamelerin Kuruma verildiği durumlarda, belge ve beyannamelerin kendiliğinden verilmiş olduğu kabul edilerek buna göre İPC uygulanacaktır.